Oundaranyň bejergisine täsir edýän ýa-da gijikdirýän köp faktor bar. Bejergi döwründe bu amatsyz faktorlary islän wagtyňyz tapmaly we aýyrmaly. Bu, terapewtleriň deriniň anatomiýasy we fiziologiýasy, ýaralary bejermek mehanizmi, ýaranyň görnüşi we bejeriş usullaryna doly düşünip we düşünip biljekdigini talap edýär. Bu makalada ýaranyň bejergisine päsgel berýän ýerli we ulgamlaýyn faktorlar jemlenendir.
Bejergä täsir edýän ýerli faktorlar: dizaýn, ýokaşma ýa-da mikrob ýükleri, makerasiýa, dokuma nekrozy, basyş, zeper, ödem we ş.m.
-Stidimer: Çygly gurşawda ýaralary bejermek çalt, agyryly näsaglar azalýar; öýjükler suwsuzlanýar we gurak gurşawda ölýär, gaty gabyklar emele gelýär we ýaralary bejermek haýal bolýar. Çygly ýerler bilen amatly çyglylygy saklamak üçin epitel öýjüklerine çykmak aňsatlaşýar we epitelizasiýa tizligi çaltlaşýar.
-Festomiýa: yiringli sekresiýalar ýa-da eksudat suwuklyklar, kynçylyklar, eritema we gyzzyrma ýokançlygy görkezýär. Bu döwürde patogenini kesgitlemek we antibiotikleri saýlamaga ugrukdyrmak üçin bakteriýa medeniýeti ýerine ýetirilmeli. Haçan-da basyş agyrysynyň ýa-da süňküň täsir edýän deri ýaralarynyň tutuş gatlagy bejerilmese, süňk marrowitini göz öňünde tutmalydyr. Islendik adaty bolmadyk alamatlar ýa-da oňyn okuw netijeleri gözegçä wagtynda hasabat bermeli we ýokançlyga garşy degişli çäreleri gysga wagtda kabul etmeli.
-Düzediş: Iki sany nägilelik deriniň bitewiligini ýok eder. Waranyň nädogry dolandyrylmagy daş-töweregiň derisiniň çökmegine sebäp bolup biler. Derini paýhasly ideg etmek derini we ýaralary dolandyrmagyň möhüm bölegidir.
-Haýsy: oundara düşegindäki ýaralar we nekrotik dokumalar sagalmagyna päsgelçilik döreder. Slough we Eschar nekrotik dokuma görnüşleriniň iki umumy görnüşidir. Käşir ýumşak, ýelmeşýän we sary; deri gury, galyň, deri dokumasy, esasan gara. Nekrotik dokumalar bejerilmezden ozal zaýalanmak bilen doly aýrylmalydyr.
-Stohrom: Üznüksiz basyş gan aýlanyşyna päsgelçilik döreder we ýara düşeginiň kapilýar ýatagynyň gan üpjünçiligi ýaramazlaşar we iýmit we kislorod bilen goldanyp bolmaýan ýaralar bejerip bilmez.
- Bejergi we ödem: Gaýtalanan şikes ýa-da ýerli ödem, ýaranyň bejergisini gijikdirjek ýa-da saklaýan gan üpjünçiligini bökdeýär.
Oundaranyň bejergisine täsir edýän ulgamlaýyn faktorlar: Köplenç ýaralar bilen gönüden-göni baglanyşykly däl ýaly bolup görünýär, ýapyşyklygy, bedeniň görnüşi, dowamly keseller, immunosupressiýa, iýmitleniş ýagdaýy, radiasiýa bejergisi, ýürek-damar keseli we ş.m.
-Pestaltiki: Garry hassalar bilen bilelikde ýoldaş keseller köplenç bolýar we ýaralary bejermegiň tizligi ýaş hassalara garanyňda haýal bolýar. Garrylar has köp iýmitlenmezlik, iýmitlenmezlik, endokrin bozulmalary, gury deri, gowşak we immunitet pes, ýürek-damar ulgamy we dem alyş ýollary has ýygy duş gelýär. Bular deriniň şikeslenmegini we ýaranyň gijikdirilmegini ýokarlandyrar.
-Din görnüşi: Bedeniň görnüşi ýaranyň bejergisine-de täsir edýär. Mysal üçin, ýag dokumasyna gan ýetmezçiligi sebäpli semiz näsaglaryň ýaralary pes bolar. Mundan başga-da, käbir semiz hassalarda belok ýetmezçiligi we bejerginiň gijikdirilmegi bar. Munuň ýerine, aşa inçe näsaglar kislorod we ýokumly ätiýaçlyklaryň ýoklugy sebäpli bejergä täsir eder.
-Hroniki keseller: Dowamly keseller ýaranyň bejergisine täsir edip biler. Adaty hroniki kesellere koronar ýürek keseli, periferiýa damar keseli, rak, süýji keseli we ş.m. girýär. Oundaralanan näsaglaryň dowamly keselleri üçin, ýarany bejermek üçin oňat gurşaw döretmek üçin ganyň şeker derejesini gözegçilikde saklamak ýaly alamatlary doly gowulandyrmak üçin berk bejeriş meýilnamalary zerurdyr.
-Kaporoz we radioterapiýa: Immun ulgamy keseller, dermanlar ýa-da ýaş sebäpli ýaranyň bejergisini gijikdirer. Radiasiýa bejergisi deriniň gurluşynyň bitewiligini ýok eder ýa-da ýaralara sebäp bolar. Radioterapiýadan soň ýa-da bejerginiň belli bir wagtdan soň derrew ýüze çykmagy mümkin.
- Laboratoriýa synagy: oundara bejergisi bolan näsaglara baha berlende, iýmitleniş alamatlary göz öňünde tutulmaly ýeke-täk laboratoriýa parametrleri däl. Gemoglobiniň derejesi ganyň kislorod göterijiligine baha berip biler; hassanyň bagryna, böwregine we tiroid işine baha berip biler, şeýlelik bilen ýaranyň bejeriş ukybyny çaklamaga kömek eder.
- Iýmitleniş ýagdaýy: Näsagyň daşky görnüşi ýa-da ýara görnüşi bilen hassanyň iýmitleniş ýagdaýyna takyk baha bermek mümkin däl, şonuň üçin ýörite iýmitleniş bahalandyrmasy zerurdyr. Albumin we albumin derejesinden öňki derejeler, lenfositleriň hemmesi we rotor ýeterlik iýmitlenmäniň alamaty hökmünde ulanylyp bilner. Belok ýetmezçiligi sebäpli ýaralaryň bejergisini gijikdirmezligi üçin olary yzygiderli barlamaly.
-Kapitasiýa: Aşaky agzalaryň ýaralary köplenç arterial ýaralar, süýji keseli aýak ýaralary, wena ýaralary we ş.m. ýaly gan üpjünçiliginiň ýeterlik bolmazlygy sebäpli ýüze çykýar. Bu hassalarda köplenç tutuş bedeniň ýürek-damar keselleri bolýar. Netijeli bejermek, ýaralary dogry kesgitlemegiň görnüşine we sebäbine baglydyr.
Oundaranyň bejergisine täsir etjek başga-da köp faktor bar. Bu ýerde çilim çekmek, içmek, erbet durmuş endikleri, ýerliksiz aýakgap we ş.m. aýdyp bilmersiňiz. Oundsaralar köplenç diňe köp meseleleriň daşky görnüşi bolup, ýaralary bejermek hem bolýar. Umumy pikir diňe bir “deşik” -e üns bermän, hassalary hemmetaraplaýyn gözden geçirmek üçin zerurdyr.
（Bellik: Bu makala gaýtadan çap edildi. Makalanyň maksady, degişli bilim maglumatlary has giňişleýin bermekdir. Kompaniýa mazmunynyň takyklygy, hakykylygy, kanunylygy üçin jogapkärçilik çekmeýär we düşüneniňiz üçin sag boluň.）
Iş wagty: 11-2023-nji maý